مریم محسنی: اردیبهشت ماه امسال بود که کارشناسان زمین شناسی و سازه بعد از تاثیرات فرونشست بر مجموعه تاریخی میدان نقش جهان و پل‌های تاریخی، این بار برای مسجد سید اصفهان ابراز نگرانی کردند.

این در حالی است که فرونشست تنها درد مسجد سید اصفهان نیست و این بنای ارزشمند هر بار با تهدیدی تازه روبرو می شود؛ از نم زدگی در اثر نفوذ فاضلاب تا اکنون که مرمت های نادرست و غیر اصولی زخمی شده بر پیکر معماری ارزشمند این مسجد که نمونه اش را کمتر می بینیم.

سالیان سال است این مسجد تاریخی با این شرایط دست و پنجه نرم می کند. بنای تاریخی ای که میان کشمکش میراث فرهنگی و اوقاف اصفهان در حال از بین رفتن است. از یک سو میراث فرهنگی است که هر بار دستی بر سر و گوش مسجد می کشد تا خود را از این طریق تبرئه کند و از سویی دیگر اوقاف است که به این خاطر که تمامی مساجد موقوفه است سرپرستی این بنا را بر عهده گرفته است.

اما آنچه که در این سال ها عاید این بنای گرانبها شده است هیچ است؛ اضافاتی که با مرمت های غیر اصولی هر بار زخم تازه ای به این بنا می زند.

این اتفاقات به عینه در ظاهر و نمای درونی این مسجد مشخص است. فقط کافی است به درون مسجد سید پا بگذارید تا وضعیت ناراحت کننده کاشی های بیرونی و درونی، ستونهای اصلی مسجد، شبستان ها و دیگر نقاط آن را ببینید که نشان از ضعف مدیریت درست برای ترمیم زخم های این مسجد است.

این بنای تاریخی که از دوره قاجار، به جا مانده در اردیبهشت امسال هم از دست مرمت های غیر اصولی در امان نماند و دیوار شبستانش با رنگ پوشیده شد که به گفته مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان به دلیل مواد شیمیایی به بنا صدمه می‌زند.

با وجود اینکه میراث فرهنگی اصفهان هر بار دستی بر سر و گوش این بنا کشیده اما این مرمت ها آنقدر چشمگیر نبوده و نتوانسته چهره فرسوده مسجد را التیام ببخشد و اختلافات حل نشده بین میراث و اوقاف آن قدر بوده که وصله های ناجور مرمت های غیر اصولی هر بار بر تن این بنا بچسبد.

بی‌توجهی به پنجره‌های گره‌چینی و کف‌فرشی که از هم گسیخته شده است، از دیگر شواهدی است که نشان از حاکم بودن این شرایط در این بنا طی یک دهه گذشته می دهد.

این در حالی است که با وجود اینکه وضعیت بنای مسجد سید اصفهان سالهاست مورد انتقاد مردم و کارشناسان است اما مرمت این بنا میان تعارف های میراث فرهنگی اصفهان، اداره کل اوقاف و هیئت امنا دست به دست می‌شود.

به گفته کارشناسان اگر مرمت این بنا با همین رویه ادامه یابد با توجه به فرونشستی که شکاف های جدی در بدنه مسجد ایجاد کرده است معلوم نیست سرنوشت این معماری ارزشمند به کدام مسیر هدایت شود.

در این ارتباط مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان به تازگی با اشاره به اینکه متولی اصلی مسجد سید اداره کل اوقاف است اما با توجه به اینکه یک بنای ثبتی تاریخی محسوب می شود با آنها در موضوع مرمت مشارکت داریم گفته: با اداره اوقاف در ارتباط با این مسجد مذاکراتی صورت گرفته است و تفاهم نامه ای انجام شده است و در فصل مناسب طرح مرمتی خوب برای آن داریم که امیدواریم با تامین اعتبار سال جاری که انجام شده از سال آینده برای مرمت اقدام شود.

علیرضا ایزدی بر این نکته هم تاکید کرده که مشکلات این بنا را نادیده نمی گیریم و چند فاز برای مرمت مسجد سید اصفهان تعریف شده است اما پروژه ای زمان‌بر است.

وی با اظهار امیدواری از اینکه ترکهای این بنا در فاز نخست مرتفع می شود در رابطه با مرمت های غیر اصولی این بنا نیز گفته: این مرمت های غیر اصولی سبب آسیب به مسجد سید شده است.